Πες το με ποίηση (272ο): «Τριαντάφυλλο – ρόδο»…
*Μικρή και τριανταφυλλένια – Δημήτρης Ψαριανός
-«Έτσι συχνά όταν μιλώ για τον ήλιο μπερδεύεται στη γλώσσα μου ένα μεγάλο τριαντάφυλλο κατακόκκινο. Αλλά δεν μου είναι βολετό να σωπάσω.»
(Ο. Ελύτης)
-«…Σα μυθικό τριαντάφυλλο μια νύχτα ο κόσμος κλείνει
Είναι η πόρτα όπου κανείς δε θα περάσει πια
Είναι του δήμιου η ταραχή του ήρωα η γαλήνη
Ο ποταμός που κύλησε σαν έσπασε η καρδιά»
(Νάνος Βαλαωρίτης)
-«…Όνειρο γλυκό και ξένο
και παντοτινά χαμένο,
σε κρατώ στο νου μου ακόμα
σαν τριαντάφυλλο στο στόμα….»
(Μήτσος Παπανικολάου)
-«…Μες στην ερημιά ανθίζουν μόνον ταπεινά τριαντάφυλλα —κανείς πια δεν προσφέρει ταπεινά τριαντάφυλλα— τα κόβω συνθλίβοντάς τα με σταυρωμένα τα δάχτυλά μου, γι’ αυτό το κόκκινο της αγιογραφίας που ξεπηδά όταν τ’ αγκάθια με καρφώνουν. Να βάψω τα μάτια που τους έβγαλα, να βάλω στα χείλια τους φτενά κόκκινα πέταλα. Να σμίξουμε!…»
(Γιάννης Αντιόχου)
-Γ. Σεφέρης, «Για ένα διαθέσιμο τριαντάφυλλο»
Το χωματένιο αυτό σταμνί τ’ αγόρασα τη μέρα των μυροφόρων,
με τη σκέψη πως αν τελειώνει το κορμί πάντα απομένει η δίψα
σ’ έναν προφυλαγμένο χώρο σαν ένα χθόνιο λιβάδι.
Αυτό που μας βαραίνει είναι η δίψα των άλλων, των αλλαγμένων·
τους πηγαίνουμε λουλούδια κάθε πρωί ξεγελώντας τον εαυτό μας—
τί να τα κάνουν τα λουλούδια;
Και ανασαίνουν τα κυπαρίσσια κι ανάμεσό τους εκείνα τα μάτια.
Ύστερα ξαναπηγαίνουμε στις δουλειές μας·
τα καράβια πρέπει να ταξιδεύουν, να φεύγει η γης ανάμεσα στους δυο της ύπνους.
Ποιος ξύπνησε σήμερα πρωί; κανείς·
μόνο μια γυναίκα έσυρε το χέρι πάνω στο γυμνό βυζί της και χαμογέλασε·
εκείνοι που διψούν την κράτησαν στα βελουδένια τους σπίτια—
τί να τα κάνουν τα λουλούδια, και τούτο το βυσσινί τριαντάφυλλο,
μέσα στο χωματένιο σταμνί των μυροφόρων, τι να το κάνουν;
(http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=74105)
-Κώστας Καρυωτάκης, «Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα»
| Σαν δέσμη από τριαντάφυλλα είδα το βράδυ αυτό. Κάποια χρυσή, λεπτότατη στους δρόμους ευωδιά. Και στην καρδιά αιφνίδια καλοσύνη. Στα χέρια το παλτό, στ’ ανεστραμμένο πρόσωπο η σελήνη. Ηλεκτρισμένη από φιλήματα θα ‘λεγες την ατμόσφαιρα. Η σκέψις, τα ποιήματα, βάρος περιττό. Έχω κάτι σπασμένα φτερά. (Κ.Γ. Καρυωτάκης, Ποιήματα και πεζά, Ερμής) |
*ΚΟΚΚΙΝΟ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ -ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ
-«Το τριαντάφυλλο»-Νικηφόρος Βρεττάκος
Είδα στον ύπνο μου, πως μίκρυνες.
Πως έγινες ένα τριαντάφυλλο κόκκινο,
Φρέσκο, σαν άκοπο. Σ’ είχα
στο χέρι μου, τάχα, και πήγαινα,
πήγαινα –
Πέρασα κι άφησα
δεξιά τον Ταΰγετο. Στάθηκα μόνο,
τον κοίταξα λίγο, ξαναπήρα τον δρόμο μου κι’ όλο
πήγαινα, πήγαινα –
Πού να σε βάλω;
Όλη η γής είναι στήθος μου.
(https://pyroessa-logotimis.blogspot.com/2015/03/blog-post_19.html)
-Τέλος Άγρας, «Τριαντάφυλλα μιανής μέρας»
Τριαντάφυλλα μιανής ημέρας τ’ Άη Γιωργιού,
στα κοριτσίστικα τα χέρια ενός παιδιού,
τριαντάφυλλα δικά σου και να τα κρατείς,
σαν αναπάντεχο καλό μεσοστρατίς!
Τα πολυδουλεμένα, τριπλοσκαλιστά,
πολύδιπλα, πολύφυλλα, ανοιχτά!
τ’ αγέρι τα συγκρούει, τ’ αγέρι το ψιλό,
και για ξεφύλλισμα τ’ ανοίγει απατηλό…
Άνοιξη η γειτονιά κι η μέρα ζωγραφιά!
Πολύ ήταν ν’ αξιωθώ παρόμοιαν ομορφιά,
-τριαντάφυλλο το στόμα μου τριανταφυλλί
τ’ άνθια τ’ αμαρτωλά στο στόμα να φιλεί.
(Γίνεται να χωρείς τριαντάφυλλο, χωρίς
τριαντάφυλλο και συ στο στόμα να φορείς;
Κι αν γεύτηκες ποτέ πιοτό δροσιστικό,
για στόμα είχες κι εσύ τριαντάφυλλο γλυκό).
Ποτές τα μάτια μου στα μάτια σου μπροστά
δε με μαρτύρησαν όσο στα ρόδα αυτά,
-γιατί ήσουν ένα εσύ, μ’ αυτά, κι εσύ μαζί,
και γιατί απάνω τους μεγάλωνες κι εσύ.
Γιατί το μάντεψα ποιαν είχαν αφορμή
στο δρόμο οι πηγαιμοί, στο δρόμο κι οι ερχομοί,
τα εύκαιρα γόνατα-για τρέξιμο γοργά-
τα εύκαιρα που έπαιζαν τα γόνατα ζυγά,
στο δρόμο ή σ’ αψηλό μπαλκόνι αντικρυνό-
-ω αγάπη των δεκάξι μου χρονώ.
(http://www.sarantakos.com/kibwtos/agras.htm)
*Μιχάλης Τερζής – ΓΕΙΑ ΣΑΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ – Γιώργος Ζωγράφος
|
–Κωστής Παλαμάς, «Γεια σας τριαντάφυλλα» |
Γεια σας, τριαντάφυλλα
και γιασεμιά
στου βράχου φέρτε με
την κυκλαμιά
Πάει της καλύβας μου
το χελιδόνι
Του κάμπου δώστε μου την
την ανεμώνη
Πάει κι η λιογέννητη
Καλοκαιριά
Καλό στα σύννεφα
με το βοριά
Αϊ Γιώργης έφυγε
τ’ Απρίλη η χάρη
δόξα στ’ αδέρφι του
στον καβαλάρη
Χινοπωριάτικος
με τα’ άλογό του
περνά και είν’ έρωτας
το πρόσωπό του
-«Τριαντάφυλλο» – Ποίημα Παιδικό του Γιώργου Βιζυηνού
Τριαντάφυλλο σγουρὸ
Χαϊδεμένο λουλουδάκι
πόσο πόσο λαχταρώ
να σού πάρω ένα φιλάκι.
Μα ἡ κυρά τριανταφυλλιά
έχει αγκάθια κι αγκυλώνει
κι όποιος κλέφτει τα φιλιά
ακριβά της τα πληρώνει.
Δι᾿ αυτό μη φοβηθείς,
σαν καλό παιδί οπού ῾μαι,
όταν βλέπω πως ανθείς
σ᾿ αγαπώ και ευχαριστούμαι.
Γιατί έχεις μία πνοή
που τὲς γειτονιές μυρώνει
κι έχεις βράδυ και πρωί
για τραγουδιστή έν᾿ αηδόνι.
(https://www.kindykids.gr/teachers-material/poems-various/296-poiimata-louloudia.html)
-Γκιγιώμ Απολλιναίρ, «Λου, τριαντάφυλλό μου»
Λου είσαι το τριαντάφυλλό μου
Τα οπίσθια σου τα υπέροχα δεν είναι το πιο
όμορφο τριαντάφυλλο ;
Τα στήθη σου τα στήθη σου τα αγαπημένα δεν
είναι κι αυτά τριαντάφυλλα ;
Και τα τριαντάφυλλα δεν είναι κι αυτά ωραίες
μικρές Λου
Που τις μαστιγώνουμε όπως το αεράκι
Χτυπά των τριανταφύλλων τα οπίσθια
Παραμελημένη
Λου τριαντάφυλλο μου
Μου έστειλες τα φύλλα σου
Ω μικρή θεά
Δημιουργείς τα τριαντάφυλλα
Φτιάχνεις τα φύλλα
Τριαντάφυλλα
Μικρές γυμνές γυναίκες που χορεύουν
Με ευγένεια
Πάνω σε κούνιες λικνίζονται
Με γυαλιστερά φουστάνια
Tραγουδούν το πιο όμορφο άρωμα το πιο δυνατό
το πιο γλυκό
Λου τριαντάφυλλό μου ω τελειότητά μου σ’ αγαπώ
Kαι είναι με χαρά που κινδυνεύω να τσιμπηθώ
Για χάρη της ομορφιάς
Σ’ αγαπώ σε λατρεύω δαγκώνω σιγανά τα φύλλα σου
Τριαντάφυλλο που βασιλεύεις στα λουλούδια Λου
βασίλισσα των γυναικών
Σε φέρνω στην άκρη των δακτύλων ω Λου ω
τριαντάφυλλο
Στην άκρη των δαχτύλων και σε κρατώ σφιχτά
Μέχρι που λιποθυμάς
Όπως λιποθυμά το άρωμα
Από τα τριαντάφυλλα
Σ’ αγκαλιάζω Λου και σε λατρεύω
(http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Lyrics&act=details&song_id=84354)
-«Μαύρο Τριαντάφυλλο», του Ανδρέα Κλουτσινιώτη
Καρδιά
από μαύρο τριαντάφυλλο
Άγγιξέ με, νιφάδες του χιονιά,
δάκρυα,
οι ελπίδες μου Αγέννητες πεταλούδες
ψυχορραγούν,
για έναν Ήλιο θεό,
που μάταια ερωτεύθηκαν.
——————
Αγκάθια
από μαύρο τριαντάφυλλο
ανοίξτε μου επτά πληγές
να ματώσει η Σιωπή,
οι ξεχασμένες ενοχές
μνήμες να αναστηθούν,
Πόλεμο ν’ αρχίσουν
με τη λήθη.
——————–
Βελούδινα πέταλα
από μαύρο τριαντάφυλλο
γιατρέψτε τα σπασμένα μου φτερά,
επουλώστε τη Ψυχή
για κάθε τέλος κι αποχαιρετισμό,
από τις Αγάπες που αρνήθηκε,
απ’ τον εγωϊσμό που προσκύνησε,
ηθελημένα, ως Βασιλιά της.
———————–
Άρωμα,
από Μαύρο Τριαντάφυλλο, ακριβό
Ανεμοσύρε με,
κύματα του νόστου, Καράβια έρωτες,
σε μυστικές, ξελογιάστρες θάλασσες.
Το Ονειροφώς της συμπαντικής ομορφιάς σου,
Αστέρι μου έχω για τις ανέλπιδες ρότες.
Ικέτης, σου ζητώ να μη δειλιάσω.
Είμαι ο ταξιδευτής στο Ανεκπλήρωτο.
(Palmografos.com – «Μαύρο Τριαντάφυλλο» – Ποίημα του Ανδρέα Κλουτσινιώτη)
«Σ’ ένα τριαντάφυλλο σε θέλω», Του Γιώργου Καραγιάννη
Το στόμα σου άγγιξε
με πάθος το κορμί μου που η σάρκα μου ράγισε
και φύτρωσαν τριαντάφυλλα
που ρίζωσαν στην ψυχή μου.
Γιατί, δεν ήταν φιλί,
ήταν ο ουρανός
που κουβαλούσε τον ήλιο σου
τον χρυσαφί
με το φεγγάρι και τ’ άστρα
να λάμπουν στο δρόμο μου
απ’ τη μεγάλη αγάπη σου
τη δυνατή.
Μα, εγώ
σ’ ένα τριαντάφυλλο σε θέλω
να μου δίνεις ζωή
κι η καρδιά μου να γελά
να μη νιώθω χειμώνα
σε μια άνοιξη να σε φέρνω
να μπουμπουκιάζεις στα μάτια μου
κάθε στιγμή
δικιά μου να σ’ έχω.
(https://www.fractalart.gr/se-ena-triantafyllo-se-thelw/)
-«Το τριαντάφυλλλο» της Bette Midler
Κάποιοι λένε ότι ο έρωτας είναι ποτάμι
Που πνίγει το τρυφερό κλαδάκι
Κάποιοι λένε ότι ο έρωτας είναι ξυράφι
Που αφήνει την ψυχή σου να ματώσει
Κάποιοι λένε ότι ο έρωτας είναι πείνα
Και μια έντονη συνεχής ανάγκη
Εγώ λέω ότι είναι ένα λουλούδι
και εσύ μόνο ένας σπόρος
Η καρδιά που φοβάται να σπάσει
Δεν μαθαίνει ποτέ να χορεύει
το όνειρο που φοβάται να ξυπνήσει
Δεν θα αδράξει ποτέ την ευκαιρία
Η ψυχή που φοβάται να πεθάνει
Δεν μαθαίνει ποτέ να ζει
όταν η νύχτα είναι τόσο μοναχική
και ο δρόμος τόσο μακρύς
και νομίζεις ότι ο έρωτας είναι μόνο
για τους τυχερούς και τους δυνατούς,
θυμήσου ότι το χειμώνα
κάτω από το πικρό χιόνιζει
ζει ο σπόρος που με την αγάπη του ήλιου
γίνεται τριαντάφυλλο την άνοιξη
*******************
*Ο. Ελύτης, «Ρόδο μου, ρόδο, αμάραντο»
-«Κι η ποίηση είναι σαν να ανεβαίνεις μια φανταστική σκάλα
για να κόψεις ένα ρόδο αληθινό.»
(Τάσος Λειβαδίτης)
-«Το ρόδο», ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ
«Οι ανταύγειες του φεγγαριού στα τζάμια σαν τα μικρά αποσπάσματα ενός ονείρου
που κυνηγάμε χρόνια.
Ερωτες για πράγματα μακρινά, φιλίες με δρόμους, ή άστρα
κι η παιδικότητα που σε ό,τι καλύτερο είχε, έμεινε για πάντα άγνωστη.
Ωσπου μια νύχτα παραμέρισα τη ζωή μου και βρήκα το ωραίο ρόδο που μου είχαν υποσχεθεί.»
-Jean Moréas, «Ρόδα της Δαμασκός…»
Ρόδα της Δαμασκός, λευκά ρόδα, πορφύρες ρόδα,
πού είναι τα μύρα, τα θαμπωτικά τα πέταλά σας;
Και τα χιμαιρικά σας τα φτερά και τα τραγούδια,
πουλιά του θρύλου, ρόδινα πουλιά, πουλιά γαλάζια;
Ω χιόνια του παλιού καιρού! οι παιάνες σας φαμφάρες!
Για πάντα καταλύθηκαν τέλη κι αρχές γεννήτρες,
κι αυγή, ουδέ μεταψύχωση ξανά γραφτή δεν είναι:
ω βάλσαμα ακριβά, και αλησμοβότανα και φίλτρα!
Έσπασαν τ’ αναφτέριασμα οι κακότεχνες παγίδες.
Με τη σαΐτα ανάμεσα στα κέρατα, τα λάφια,
στις σπαραχτές των βούκινων κραυγές, τα λάφια εφύγαν.
Κι είμαστε στης Πεντάμορφης το δάσος, που, για πάντα,
άλυτος κι εφτασφράγιστος την περιζώνει ο ύπνος…
Τυφλού ερημόπυργου, κλειστού, θαρρείς κι εμοιάσαμε ίσκιοι.
[Μετάφραση: Τέλλος Άγρας]
http://kapodistria.blogspot.com/2009/11/blog-post_27.html
*Πέτρος Ταμπούρης – Στα ρόδα της αυλής μου
-Κωστής Παλαμάς, «Τα ρόδα»
| Τα ρόδα σου ήτανε χτες βράδυ
κλειστά μπουμπούκια αχνά δειλά, χείλη που να ψωμογελάσουν μόλις τολμούσαν, σιωπηλά.
Σήμερα πρωί ξημερωθήκαν ολάνοιχτα, άλικα, πλατιά, και μ’ όλο τους το δροσονέρι σα να τ’ ανάτρεφε η φωτιά.
Ήτανε σα γυμνές βακχίδες και σαν ξεσκέπαστες καρδιές, αγάπες ξελογιάστρες ήταν, τόξευαν με τις ευωδιές.
Τα ρόδα σου ήταν χτες το βράδυ καλόγριες δεόμενες γειρτές. Πώς έτσι τα ’καμε μια νύχτα χορεύτρες για τρελές γιορτές!
Και μαραμένα προτού πέσουν ξένα στο μάτι του Απριλιού, στόματ’ ανοίχτηκαν ακέρια να πιουν τη γλύκα του φιλιού. |
-Τίτος Πατρίκιος, «ΡΟΔΑ ΑΕΙΘΑΛΗ»
Η ομορφιά των γυναικών που άλλαξαν τη ζωή μας
βαθύτερα κι από εκατό επαναστάσεις
δεν χάνεται, δεν σβήνει με τα χρόνια
όσο και αν φθείρονται οι φυσιογνωμίες
όσο κι αν αλλοιώνονται τα σώματα.
Μένει στις επιθυμίες που κάποτε προκάλεσαν
στα λόγια που έφτασαν έστω αργά
στην εξερεύνηση δίχως ασφάλεια της σάρκας
στα δράματα που δεν έγιναν δημόσια
στα καθρεφτίσματα χωρισμών, στις ολικές ταυτίσεις.
Η ομορφιά των γυναικών που αλλάζουν τη ζωή
μένει στα ποιήματα που γράφτηκαν γι’ αυτές
ρόδα αειθαλή αναδίδοντας το ίδιο άρωμά τους
ρόδα αειθαλή, όπως αιώνες τώρα λένε οι ποιητές.
https://www.lyrikline.org/en/poems/roda-aei8alh-13120
-Τέλος Άγρας, «Της ζωής τα ρόδα»
Να το, αψηλά κι από μακρυά,
το παραμύθι του βορριά!
μες τα τετράγωνα τα μόνα
το παραμύθι του χειμώνα.
Κι εγώ του δρόμου το θολό
το μαύρο σύννεφο φιλώ
κι είμαι, στα τρίστρατα τα μόνα
το παραμύθι του χειμώνα.
Να το αψηλά, να το μακρυά
το παραμύθι του βορριά!
Πού θα ’βρω εδώθε, αχ! πες μου ξένε,
τη ζέστα, αγάπη που τη λένε;
Εγώ που χρόνια κατοικώ
τον δρόμο τον αγερικό,
πρώτη φορά είναι που φοβάμαι
με το χειμώνα απόψε να ’μαι…
πρώτη να φορά να πιστευτώ
τέτοιο ακριβό, τέτοιο γραφτό
το πώς η μοίρα μ’ έχει κάμει
μια πεταλούδα για το τζάμι.
Μα ιδές: Γοργό κι αληθινό
κορίτσι βγήκε απ’ το στενό
μες το φουστάνι οπού αναδεύει
τα δυο της πόδια ανακατεύει,
γυμνά δυο πόδια και χυτά
και με τι τέχνη είναι χτιστά,
καθώς ο αγέρας τα ξεντύνει,
με τι χαρά κι εμπιστοσύνη!
Σαν το πουλί που αναπηδά
από κλαδί σ’ άλλα κλαδιά,
εχάθηκε ως να ξεπροβάλλει
από μια θύρα σε μιαν άλλη!
-Σκέτο χαρούμενο παιδί,
πού σ’ έχω βρει; πού σ’ έχω ιδεί;
δεν είσαι η ασταχτομαλλούσα
που χλώμιαζα όταν σου μιλούσα;
Ρόδα και μήλα μάγουλα,
μάγουλα ακέρια και καλά,
πώς σας λαχτάρησεν ο τόπος
κι ο γερασμένος στρατοκόπος!
Γέλασε ο τόπος μονομιάς
ως την καρδιά της ερημιάς
κι ακέρια φούντωσε η μαυρίλα
της ζωής τα ρόδα και τα μήλα!
(http://www.sarantakos.com/kibwtos/agras.htm)
-Ιωάννης Γρυπάρης, «Τα ρόδα του Ηλιογάβαλου»
Σοὔγραφε ροδοθάνατο ἡ τριμεροῦσα ἡ Μοῖρα!
πὲ τὸ στερνὸ τραγούδι σου, ἀγλύκαντη καρδιά,
κι ὅλο ἀνεβαίνει ἀκράτητα ἡ μυστικιὰ ἡ πλημμύρα,
ποὺ ἀφρίζει μὲ ροδόφυλλα καὶ πνίγει μ᾿ εὐωδιά.
Ποιὸς σὲ εἶπε νεκροθάλασσα ἀτάραγη καὶ στεῖρα,
κῦμα, ποῦ σῴνεται κουφὸ στὴν ἄκαρπη ἀμμουδιά;
καὶ σύ ῾σαι – στρῶμα ἑνὸς φτωχοῦ μιανῆς νυχτιᾶς πορφύρα,
γιὰ τὴ ζωή μου ὁλάκερη μία ἐρωτικὴ βραδιά.
Ἦρθε ἡ ἀράθυμη ψυχὴ σ᾿ ἀκρογιαλιὰ κ᾿ ἐστάθη,
ὅπου φεγγάρι ἀπόκρυφο τραβάει φυρονεριὰ
καὶ τὴ ξεσέρνει ἀνίδεη στῆς θάλασσας τὰ βάθη.
Μὰ δὲν σοῦ βαρυγνώμησεν, Ἀγάπη, οὐδ᾿ ἐκεῖ κάτου,
κι ἂν τὴν καρδιά της σκόρπησες μὲ τόση ἁπλοχεριὰ
τὰ ρόδα τοῦ Ἠλιογάβαλου, τὰ ρόδα τοῦ Θανάτου!
(https://el.wikisource.org/wiki/)
-Γιάροσλαβ Σέιφρτ, «ΑΡΤΟΣ ΚΑΙ ΡΟΔΑ»
Μεταξύ δύο πόλων εκτείνεται ο κόσμος
όπως και το γαϊδουροτόμαρο.
Και η ζωή μεταξύ δύο πραγμάτων:
ανάμεσα ψωμί και τριαντάφυλλα.
Βοά ο κόσμος και τα τύμπανα επαναλαμβάνουν.
Για πράγματα μικρά, μεγάλος πόλεμος και μάχες.
Οι νικητές κι οι νικημένοι δρόμο αφήνουν-πιάνουν,
στα σπίτια τους γυρνούν από φαράγγια κι από ράχες.
Δυο ζάρια, δύο λόγια θαυμαστά στο σύνολό τους
της Ιστορίας παίζει η σάλπιγγα: ψωμί και ρόδα.
Γυρνάς, τ’ ανάποδο για να χτυπήσεις τύμπανό τους,
και σείεις την κορνέτα που ‘χες όπλο παρά πόδα.
Και στο γαϊδουροτόμαρο, του έρωτά μας που ‘ναι
πολέμου τύμπανο, λιμοί και χάροι καρτερούνε.
(http://stithaghi.blogspot.com/2014/07/blog-post_9090.html)
</a
